کاوش موضوع شعر عرفانی

ادبیات عرفانی قسمتی از ادبیات است که دارای موضوعات و مضامین عرفانی در قالب شعر یا نثر می‌باشد. بخش بزرگی از ادبیات فارسی به تصوف، عرفان و مبانی سیر و سلوک می‌پردازد. پیدایش و تکامل ادبیات عرفانی، هم‌زمان با دوره حاکمیت ترکان غزنوی، سلجوقی و مغول در ایران است. سخنان منظوم منسوب به ابوسعید ابوالخیر که بیشتر رباعی است، اشعار خواجه عبدالله انصاری و دو بیتی‌های باباطاهر از اشعار صوفیانه و عرفانی قرن پنجم است که در حقیقت مقدمه اشعار عالی عرفانی سنایی غزنوی در قرن ششم و آثار بعد از آن است. در قرن ششم سنایی عرفان و تصوف را با شعر فارسی درآمیخت، تحولی بزرگ به وجود آورد و ادبیات منظوم عرفانی رسماً پایه‌گذاری شد. عطار عارف و شاعر نامدار آن را ادامه داد و در قرن هفتم ادبیات عرفانی در شعر مولانا و دیگر عارفان به کمال و شکوه خود رسید. در قرن هفتم بزرگ‌ترین تحولی که در تصوف و عرفان رخ داد، این بود که ابن عربی عرفان و حکمت اشراق را تلفیق کرد و به صورت علمی درآورد و به تصوف و عرفان جنبه و استدلالی داد. در قرن هشتم تصوف علمی مدون و مرتب، موردش آموزش قرار گرفت؛ تصوف و تشیع به یکدیگر نزدیک گشتند و عرفان ذوقی و شاعرانه با وجود حافظ شیرازی به حد کمال خود رسید. در قرن نهم به علت توجه تیموریان، تعداد صوفیان و فرقه‌های آنان بیشتر شد؛ اما از کیفیت و عمق و حقیقت جویی تصوف و عرفان کاسته شد.... بیشتر در ویکی پدیا